Μπέιμπ, το Ζωηρό Γουρουνάκι (1995)
★★★★★★★★★☆
Η ταινία Μπέιμπ, το Ζωηρό Γουρουνάκι (1995) αποτελεί ένα πολύ προσωπικό πρότζεκτ του Τζορτζ Μίλερ, του Ελληνοαυστραλού γιατρού και συνιδρυτή της Kennedy Miller, της παλαιότερης και πιο επιτυχημένης εταιρείας παραγωγής της Αυστραλίας. Ο Μίλερ περίμενε για μια δεκαετία την τεχνολογία να εξελιχθεί τόσο ώστε να μπορέσει να υλοποιήσει το κινηματογραφικό του όραμα για το μυθιστόρημα “Το Γουρουνάκι-Βοσκός” του Βρετανού Ντικ Κινγκ-Σμιθ.
Ο Μίλερ είχε ήδη γνωρίσει παγκόσμια αναγνώριση με τη δημιουργία, τη συγγραφή και τη σκηνοθεσία των ταινιών “Mad Max”. Επιπλέον, είχε λάβει μία υποψηφιότητα για Όσκαρ Σεναρίου για το δραματικό Λορέντζο (1992). Με αυτή την τρυφερή και ειλικρινή οικογενειακή ταινία βρέθηκε πάλι υποψήφιος για το Όσκαρ Σεναρίου, αλλά και για το σημαντικότερο βραβείο της διοργάνωσης, αυτό της Καλύτερης Ταινίας.
Τα καλλιτεχνικά στοιχεία
Το Μπέιμπ έλαβε συνολικά επτά υποψηφιότητες για Όσκαρ, μία για σχεδόν κάθε βασικό κομμάτι της παραγωγής, από την υψηλών απαιτήσεων σκηνοθεσία του Κρις Νούναν και την πολυσύνθετη και ζεστή ερμηνεία του Τζέιμς Κρόμγουελ, μέχρι την ειδυλλιακή σκηνογραφία, το επιδέξιο μοντάζ και τα εντυπωσιακά οπτικά εφέ, τα οποία κατέκτησαν το βραβείο.
Αν και τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στην Αυστραλία, ο τόπος και ο χρόνος, στους οποίους διαδραματίζεται η ιστορία, παραμένουν απροσδιόριστοι. Οι ηθοποιοί κατάγονται από διάφορες αγγλόφωνες χώρες και η μικρή φάρμα, με την απείθαρχη αρχιτεκτονική μέσα στα καταπράσινα λιβάδια και τους κυματιστούς λόφους, αντικατοπτρίζει την ήμερη ομορφιά της φύσης δεκάδων περιοχών του πλανήτη. Αυτές οι ασάφειες χαρίζουν διαχρονικότητα και οικουμενικότητα στην ιστορία, αλλά και μια παραμυθένια αίσθηση. Η αίσθηση αυτή ενισχύεται από τα αψεγάδιαστα animatronics της εταιρείας του Τζιμ Χένσον, από τον ατμοσφαιρικό φωτισμό και από την παιχνιδιάρικη μουσική επένδυση του Νάιτζελ Γουέστλακ, η οποία είναι γεμάτη αναφορές σε μελωδίες κλασικής μουσικής του 19ου αιώνα.
Θέματα και μηνύματα
Ο ανάλαφρος τρόπος με τον οποίο επέλεξαν οι δημιουργοί να προσεγγίσουν τις αισθήσεις, σε συνδυασμό με τα κωμικά περιστατικά, την ακαταμάχητη καλοσύνη του Μπέιμπ και την τρυφερότητα του Τζέιμς Κρόμγουελ στο ρόλο του στωικού αγρότη Άρθρουρ Χόγκετ, επιτρέπουν στην ταινία να διατηρεί μια αισιόδοξη και ευχάριστη ατμόσφαιρα καθώς πραγματεύεται ώριμα κοινωνικά θέματα και δυσάρεστες πραγματικότητες. Τόσο το χιούμορ όσο και η θλίψη παρουσιάζονται με έναν σπάνιο σεβασμό προς τις ευαισθησίες, τα συναισθήματα και τη νοημοσύνη των νεαρών θεατών.
Τα παιδιά θα απολαύσουν τις διασκεδαστικές περιπέτειες του Μπέιμπ καθώς ξεπερνά τις δυσκολίες και κερδίζει την αγάπη και την εκτίμηση όσων τον γνωρίζουν. Παράλληλα, οι νεαροί θεατές θα εκτεθούν σε σημαντικά προσωπικά μηνύματα σχετικά με την αυτοπεποίθηση, την επιμονή και τη σημασία του να ακολουθεί κανείς τα όνειρά του και να τολμά να διαφέρει από το σύνολο και τα στερεότυπα.
Όμως, σε ένα βαθύτερο επίπεδο τα παιδιά θα εμπνευστούν από την αποφασιστικότητά του ήρωα να διατηρήσει την παιδική του αθωότητα παρά τη σταδιακή συνειδητοποίηση του κακού και του πόνου στον κόσμο γύρω του. Επιπλέον, ακόμα και αν δεν αντιληφθούν τις αλληγορικές κοινωνικές προεκτάσεις των θεμάτων, θα συνειδητοποιήσουν τη σημασία αντιμετώπισης των άλλων ως ίσους.
Η πλοκή της ταινίας Μπέιμπ, το Ζωηρό Γουρουνάκι (1995)
Όταν η μητρική Φλάι υιοθετεί τον Μπέιμπ, επιχειρεί να του διδάξει τους κανόνες της φάρμας και ποια είναι η θέση του κάθε ζώου εκεί. Όμως, το μικρό γουρουνάκι, με την ευγένεια, τη γενναιότητα και το ταλέντο του, φανερώνει σε ζώα και ανθρώπους τα λάθη των αντιλήψεων τους και τους προκαλεί να τις αναθεωρήσουν.
Σχεδόν όλα τα ζώα της φάρμας έχουν αποδεχθεί το ρόλο τους μέσα σε αυτή. Τα ζώα εκεί χωρίζονται σε αυτά που "προσφέρουν" εργασία, όπως οι σκύλοι και το άλογο, σε ζώα που "προσφέρουν" προϊόντα, όπως οι αγελάδες και οι προβατίνες, και στα ζώα που υπάρχουν με μοναδικό σκοπό να φαγωθούν. Τα ζώα επίσης έχουν υιοθετήσει προκαταλήψεις το ένα για το άλλο. Οι σκύλοι πιστεύουν πως τα πρόβατα είναι ανόητα, ενώ τα πρόβατα πιστεύουν πως οι σκύλοι δεν είναι τίποτα περισσότερο από άγριους λύκους. Όμως, ο Μπέιμπ αρνείται να αποδεχτεί τα στερεότυπα. Σχηματίζει την προσωπική του άποψη για κάθε πλάσμα ξεχωριστά, την οποία μοιράζεται με τους υπολοίπους και τους βοηθά να κατανοήσουν ο ένας τον άλλο και να συνεργαστούν.
“The Babe Effect”
Επίσης ένα σημαντικό ερώτημα που αναδεικνύεται εύστοχα και αβίαστα μέσα από την ιστορία είναι το γιατί οι άνθρωποι αγαπάνε κάποια ζώα μα τρώνε άλλα. Σύμφωνα με τη Φλάι αυτό συμβαίνει επειδή κάποια ζώα είναι ανόητα, όπως πιστεύει αρχικά και για τον Μπέιμπ. Όμως, σύντομα αντιλαμβάνεται πως όλα τα πλάσματα έχουν νοημοσύνη και συναισθήματα. Μάλιστα τα ευρήματα των σχετικών επιστημονικών ερευνών έχουν καταλήξει πως ειδικά τα γουρούνια είναι από τα πιο ευαίσθητα, φιλικά και κοινωνικά πλάσματα, ενώ η ευφυία τους ξεπερνάει αυτή των σκύλων.
Το μήνυμα αυτό, ίσως επειδή αντηχεί πανανθρώπινες έστω και κατεσταλμένες σκέψεις, ή επειδή βγαίνει απευθείας από την καρδιά του χορτοφάγου δημιουργού της ταινίας Τζορτζ Μίλερ και παρουσιάζεται με ευαισθησία από τον επίσης χορτοφάγο πρωταγωνιστή Τζέιμς Κρόμγουελ, βρήκε τεράστια απήχηση ανάμεσα στους συντελεστές και το κοινό. Πολλοί άνθρωποι από την ομάδα παραγωγής στράφηκαν σε μια διατροφή απαλλαγμένη από ζωικά προϊόντα. Επιπλέον, υπάρχουν αμέτρητες μαρτυρίες θεατών, οι οποίοι αναφέρουν πως η ταινία στάθηκε αφορμή να στραφούν στη χορτοφαγική διατροφή. Ο αντίκτυπος αυτός είναι γνωστός ως “The Babe Effect”.
